Nâng cao hiệu quả vận hành và sử dụng lưới điện thông minh

Với mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông và tăng cường công tác giám sát, điều khiển tự động cho hệ thống điện cũng như đo đếm từ xa, những năm qua, bám sát chỉ đạo của ngành, Công ty Điện lực Phú Thọ đã quan tâm đầu tư nhiều thiết bị, công nghệ hiện đại để từng bước phát triển toàn diện hệ thống lưới điện thông minh trên địa bàn tỉnh. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả vận hành, hỗ trợ cho các giải pháp kỹ thuật mà còn góp phần giảm tổn thất điện năng, tăng cường tiết kiệm điện và giảm nhân công lao động.

Trung tâm Điều khiển từ xa tại Công ty Điện lực Phú Thọ kết nối trực tuyến với các huyện, thị, thành giúp nâng cao công tác quản lý và điều hành điện trên địa bàn tỉnh.

Lợi ích nhiều mặt từ công nghệ thông minh

Hệ thống lưới điện thông minh, là xu hướng tất yếu của thời đại công nghệ 4.0 với khả năng tự theo dõi và phân phối dòng điện một cách độc lập để tạo ra hiệu quả năng lượng tối đa. Trong đó, tất cả các thiết bị của lưới điện thông minh tương tác, đồng bộ và cùng hoạt động với nhau, tạo thành một hệ thống cung cấp điện thông minh, thống nhất nhờ sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông hiện đại. Từ đó, giúp thu thập thông tin từ thiết bị được phân tích, để rồi những kết quả phân tích đó sẽ giúp tối ưu hóa việc sử dụng điện, giảm chi phí, nâng cao độ tin cậy và tăng hiệu quả của hệ thống điện.

Tại địa bàn huyện Thanh Ba, nếu như trước đây, mỗi khi xảy ra sự cố sửa chữa lưới điện thì sẽ phải cắt điện cả một khu vực rộng và mất nhiều thời gian để khoanh vùng, phát hiện các sự cố thì đến nay, sau khi đưa thiết bị thông minh vào vận hành, Điện lực huyện đã có thể phát hiện sớm các khiếm khuyết qua theo dõi các thông số vận hành trên đường dây để khoanh vùng xử lý trong phạm vi hẹp hơn. Điều này không chỉ giúp giảm thời gian cắt điện tại khu vực cần sửa chữa mà còn không ảnh hưởng đến quá trình sử dụng điện của người dân và doanh nghiệp ở các khu vực lân cận.

Đến nay, đơn vị đã lắp đặt thay thế hơn 25.000 công tơ điện tử đo xa trên tổng số hơn 30.000 công tơ quản lý, đạt tỷ lệ 84%. Việc kết nối các công tơ điện tử vào hệ thống lưới điện thông minh, Trung tâm điều hành tại Công ty Điện lực Phú Thọ có thể biết chính xác tình trạng sử dụng điện tại từng nhà dân và khách hàng. Trong khi đó, người dân cũng dễ dàng theo dõi quá trình sử dụng điện thông qua các ứng dụng chăm sóc khách hàng mà ngành Điện lực cung cấp, góp phần nâng cao tính minh bạch trong các giao dịch và tạo thuận lợi tối đa cho khách hàng.

Ông Nguyễn Xuân Quý - Phó Giám đốc Điện lực Thanh Ba cho biết: “Tất cả các thiết bị của lưới điện thông minh tương tác với nhau, tạo thành một hệ thống cung cấp điện đồng bộ, thống nhất nhờ sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông hiện đại, góp phần nâng cao hiệu quả vận hành hệ thống lưới điện trên địa bàn huyện. Các sự cố về điện trong 9 tháng năm 2023, đã giảm gần 30% so với cùng kỳ, thời gian xử lý cũng nhanh và chính xác hơn nhiều so với trước đây. Bên cạnh đó, đơn vị cũng tích cực khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin trong tất cả các lĩnh vực quản lý, điều hành để nâng cao chất lượng phục vụ và đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất, kinh doanh”.

Cùng với Thanh Ba, Điện lực Thanh Sơn (phụ trách địa bàn hai huyện Thanh Sơn và Tân Sơn) cũng được ngành Điện lực quan tâm, đầu tư nhiều dự án, các thiết bị phục vụ hệ thống lưới điện thông minh. Hiện nay, đơn vị đang quản lý 362 trạm biến áp, 362 máy biến áp với tổng công suất là 68.465kVA; 813,094km đường dây hạ thế; 574.490km đường dây trung thế với hơn 63.000 khách hàng.

Ông Nguyễn Anh Phong - Giám đốc Điện lực Thanh Sơn khẳng định: “Cùng với những công nghệ tiên tiến, hiện đại để nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng và phát triển toàn diện hệ thống lưới điện thông minh, việc ứng dụng công tơ điện tử vào đo đếm điện năng đã giúp ích cho cả đơn vị cung cấp và khách hàng sử dụng điện. Với những tính năng tiên tiến, công tơ điện tử tích hợp vào hệ thống đo xa tự động đã mang lại nhiều lợi ích cho phía khách hàng dùng điện như: Biết được phụ tải thực tế đang sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả; dễ phát hiện xảy ra rò điện tại các thiết bị sử dụng lâu năm... Qua đó, giúp công tác giám sát chỉ số và tiêu thụ điện năng bảo đảm tính chính xác và minh bạch”.

Thông qua Trung tâm Điều khiển từ xa đã giúp ngành Điện lực phát hiện những khiếm khuyết trên lưới điện để kịp thời xử lý các sự cố.

Phát triển đồng bộ hệ thống lưới điện thông minh

Những năm qua, Công ty Điện lực Phú Thọ luôn chú trọng phát triển lưới điện thông minh với dấu ấn là đưa hệ thống SCADA/DMS của Trung tâm điều khiển xa vào vận hành từ tháng 12/2019, có thể quản lý và thao tác xa toàn bộ lưới điện trên địa bàn tỉnh với quy mô từ cấp điện áp từ 22,35kV đến 110kV. Ngoài ra, hệ thống tự động hóa lưới phân phối đã kết nối, giám sát và điều khiển từ xa 229 thiết bị đóng cắt trung thế có chức năng SCADA (Recloser, LBS, RMU) để triển khai giám sát và điều khiển xa cho các tuyến đường dây 22kV và 35kV.

Đối với 16 trạm 110kV không người trực hiện chỉ bố trí nhân viên bảo vệ để làm công tác đảm bảo an ninh và phòng cháy chữa cháy theo quy định, luôn đảm bảo kết nối tín hiệu SCADA phục vụ giám sát vận hành. Đồng thời, tiếp tục đưa vào vận hành chín mạch vòng tự động hóa lưới điện DMS, mạch vòng đa chia đa nối trải dải tại tất cả các huyện, thành, thị trong tỉnh nhằm bảo đảm hệ thống điện hoạt động ổn định và xuyên suốt.

Tại Công ty Điện lực Phú Thọ, hiện đã ứng dụng Hệ thống tự động hóa kết nối Trung tâm điều khiển với lưới điện, đảm bảo việc theo dõi vận hành và xử lý từ xa đồng bộ và đạt hiệu quả cao. Bên cạnh yêu cầu về cung cấp điện, người dân và khách hàng dùng điện ngày càng quan tâm về độ tin cậy cung cấp và chất lượng sử dụng, tiêu hao điện năng. Chính vì vậy, Công ty Điện lực Phú Thọ đã tiến hành lắp đặt hơn 360 nghìn công tơ điện tử đo xa trên tổng số hơn 434 nghìn công tơ quản lý, đạt tỷ lệ 83% nhằm bảo đảm tính kịp thời và minh bạch trong giao dịch, mua bán và thanh toán chi phí tiêu thụ điện năng.

Việc không ngừng đầu tư, phát triển lưới điện thông minh trên địa bàn tỉnh trong những năm qua đã góp phần nâng cao hiệu quả vận hành hệ thống điện cũng như giảm 20% số vụ sự cố so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, thời gian mất điện trung bình của lưới điện phân phối giảm 1.388 phút/khách, thời gian khôi phục sự cố giảm 63,66 phút, góp phần nâng cao năng suất lao động và tối ưu hóa chi phí để phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, chính trị và hoạt động sản xuất kinh doanh tại các địa phương.

Đồng chí Phạm Văn Chúc - Phó Giám đốc Công ty Điện lực Phú Thọ cho biết: “Thời gian qua, Điện lực Phú Thọ đã đầu tư nhiều dự án, cơ sở vật chất hiện đại và đồng bộ để phục vụ phát triển hệ thống lưới điện thông minh. Năm 2024, chúng tôi sẽ triển khai tự động hóa mạch vòng lưới điện trung áp trên địa bàn toàn tỉnh với tổng mức đầu tư dự kiến đạt 14,46 tỷ đồng.

Ngành điện cũng chú trọng phát triển nguồn nhân lực chuyên nghiệp, nâng cao kiến thức, kinh nghiệm trong lĩnh vực tự động hóa cho đội ngũ kỹ sư, điều hành viên, nhân viên vận hành, cán bộ kỹ thuật đảm bảo đủ năng lực, trình độ để làm chủ được các công nghệ mới, đặc biệt là các công nghệ về hệ thống SCADA/DAS/DMS để hướng đến mục tiêu phát triển toàn diện hệ thống lưới điện thông minh trên toàn tỉnh”.

Nhìn một cách tổng thể, những nỗ lực trong phát triển hệ thống lưới điện thông minh trên toàn tỉnh của Công ty Điện lực Phú Thọ đến nay không chỉ đóng góp rất lớn cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững tại các địa phương trong tỉnh mà còn giúp các hộ dân, doanh nghiệp và khách hàng được thụ hưởng những tiện ích thông minh, góp phần đảm bảo độ an toàn và tin cậy trong cung cấp điện năng với phương thức mới và những giá trị mới.