Giải phóng mặt bằng, thu hút đầu tư

Cùng với nhiều giải pháp thúc đẩy hoạt động thu hút đầu tư trên địa bàn, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), tạo quỹ đất sạch luôn được thị xã Phú Thọ xác định là một trong những yếu tố quan trọng, then chốt. Với sự vào cuộc quyết liệt, cách làm sáng tạo, đột phá, công tác GPMB trên địa bàn thị xã có những chuyển biến tích cực, hiệu quả rõ rệt, góp phần đẩy mạnh thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Khu công nghiệp Phú Hà - một trong những dự án trọng điểm của tỉnh đang được đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng, thu hút đầu tư sau khi được bàn giao mặt bằng.

Nhiều dự án trọng điểm được triển khai

Dự án Khu công nghiệp (KCN) Phú Hà có tổng diện tích 450ha, giai đoạn 1 thu hồi 356ha, trong đó phân khu phía Nam được triển khai vận động GPMB từ năm 2015 có diện tích 120ha, thu hồi đất của 1.255 hộ dân với tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ trên 105 tỉ đồng, di dời, bố trí tái định cư 12 hộ dân ra nơi ở mới. Với sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, đến năm 2017 đã hoàn thành GPMB hoàn chỉnh hạ tầng đồng bộ và đưa vào sử dụng, thu hút 24 doanh nghiệp đi vào hoạt động với trên 12 nghìn lao động. Phân khu phía Bắc được triển khai từ năm 2018 đến nay với diện tích 236ha, chịu ảnh hưởng của hơn 1.800 hộ dân, trong đó di dời tái định cư cho 370 hộ.

Với quan điểm không để cho người dân bị thiệt trong quá trình đền bù, GPMB nhưng cũng kiên quyết không để những phần tử lợi dụng cơ hội trục lợi từ dự án, UBND thị xã đã chỉ đạo và thành lập các đoàn công tác liên ngành rà soát các quy định của Nhà nước để tiến hành kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất cũng như trật tự xây dựng trong khu vực thực hiện dự án. Thị ủy Phú Thọ đã thành lập Tổ tuyên truyền, vận động để người dân hiểu và đồng thuận trong xây dựng dự án, đồng thời có chính sách phù hợp, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, kiên quyết cưỡng chế đối với những trường hợp cố tình trây ỳ, vi phạm, có chính sách khen thưởng đối với tập thể, cá nhân đạt thành tích trong công tác GPMB... Nhờ đó, đến cuối năm 2022, những tồn tại, vướng mắc trong công tác đền bù, GPMB dự án đã được giải quyết dứt điểm, công tác chi trả tiền đền bù cho các hộ dân trên diện tích 236,39ha phân khu phía Bắc đã hoàn tất.

Dự án xây dựng cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ kết nối với cao tốc Nội Bài - Lào Cai được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư theo hình thức đầu tư công với tổng mức đầu tư trên 3.700 tỉ đồng. Dự án có tổng chiều dài 40,2km, trong đó 28,57km đi qua tỉnh Phú Thọ thuộc địa phận bốn huyện, thị gồm: Thị xã Phú Thọ, huyện Phù Ninh, Thanh Ba và Đoan Hùng. Riêng đoạn qua địa bàn thị xã Phú Thọ ảnh hưởng đến diện tích đất của 325 hộ dân với tổng diện tích đất thu hồi 151.558m2. Xác định đây là một trong những dự án có ý nghĩa quan trọng, kết nối giao thông hai tỉnh Phú Thọ, Tuyên Quang với mạng lưới giao thông quốc gia, tạo bước phát triển đột phá về kinh tế - xã hội, ngay khi triển khai dự án, Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã đã xây dựng kế hoạch thực hiện GPMB đảm bảo chính xác, thông báo công khai đến người dân. Mọi công việc từ công bố quy hoạch, kiểm đếm, xây dựng phương án bồi thường, lấy ý kiến nhân dân đến áp dụng đơn giá đền bù đều được thực hiện công khai, minh bạch, chính xác, kịp thời.

Ông Nguyễn Long Giang - Gám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất thị xã cho biết: Trong quá trình lập biên bản khảo sát thực trạng đất và tài sản trên đất, chúng tôi đều ghi lại hình ảnh hiện trạng ban đầu làm căn cứ, tránh tình trạng người dân cố tình cơi nới, xây dựng làm thay đổi hiện trạng. Cùng với đó, kiên quyết không thay đổi giá đền bù đối với những hộ chậm bàn giao để tránh tạo tiền lệ xấu. Với sự quyết tâm, linh hoạt trong cách làm, đến nay, chỉ trong thời gian ngắn đã hoàn thiện công tác bồi thường GPMB, bàn giao 100% mặt bằng sạch cho chủ đầu tư, đồng thời hoàn thành công tác bốc thăm, giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các hộ dân thuộc diện tái định cư.

Đồng chí Phạm Xuân Sơn - Chủ tịch UBND thị xã Phú Thọ khẳng định: Để thu hút đầu tư hiệu quả, ngoài vấn đề lợi thế về vị trí, cơ sở hạ tầng, kết nối giao thông còn có vấn đề về tiếp cận đất đai, giải quyết thủ tục hành chính và giải phóng mặt bằng nhanh để bàn giao quỹ đất sạch cho nhà đầu tư thực hiện dự án đúng tiến độ. Thực tế cho thấy, ở đâu vướng mặt bằng, ở đó có dự án chậm tiến độ. Do đó, thị xã Phú Thọ xác định GPMB, tạo mặt bằng sạch để thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong cả giai đoạn 2021-2025. Chỉ tính riêng năm 2022, thị xã đã thực hiện bồi thường GPMB 24 dự án với tổng kinh phí được phê duyệt trên 185 tỉ đồng cho 1.545 hộ dân, trong đó 185 hộ phải di chuyển chỗ ở mới. Đến cuối năm, đã giải phóng mặt bằng sạch 45,2ha, đưa tổng diện tích đất đã GPMB sạch trên địa bàn đạt 550ha, tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ GPMB gần 1.000 tỉ đồng cho khoảng 6.000 hộ gia đình, trong đó di dời tái định cư gần 300 hộ dân thuộc 54 dự án.

Khu tái định cư Quân Dong - Đồng Mạ - Bờ Siu thuộc dự án Khu công nghiệp Phú Hà được đầu tư đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho hơn 100 hộ dân xã Hà Lộc ổn định cuộc sống.

Kinh nghiệm từ thực tiễn

Để thực hiện được khối lượng nhiều trong khi GPMB là công việc khó khăn, phức tạp, thị xã đã xác định phải có cách làm phù hợp, hiệu quả với sự vào cuộc đồng bộ, tích cực của cả hệ thống chính trị. Theo đó, Ban Thường vụ Thị ủy đã ban hành các văn bản chỉ đạo liên quan công tác GPMB, ra Quyết định thành lập Ban chỉ đạo thực hiện các dự án trọng điểm trên địa bàn, thành lập Đoàn công tác tuyên truyền, vận động GPMB của thị xã. Nhận thức rõ phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, đối với mỗi dự án, thị xã đều thực hiện công bố công khai quy hoạch chi tiết để người dân cùng biết và giám sát.

Đồng chí Nguyễn Minh Xuyên - Tỉnh ủy viên, Bí thư Thị ủy Phú Thọ khẳng định: GPMB, tạo mặt bằng sạch được thị xã Phú Thọ xác định là yếu tố then chốt để đẩy mạnh thu hút đầu tư, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. GPMB cũng là chìa khóa, đồng thời cũng là yếu tố quyết định đến tiến độ thực hiện dự án, giải ngân vốn đầu tư. Do đó, thị xã đã dồn sức thực hiện công tác GPMB với tinh thần quyết liệt, đồng bộ nhưng có phương pháp phù hợp, linh hoạt.

Quá trình triển khai thực hiện GPMB, thị xã Phú Thọ đã tăng cường kiểm tra, đôn đốc giám sát, kiểm điểm hằng tuần; nắm bắt kết quả, tiến độ thực hiện các dự án trên địa bàn để tham mưu, đề xuất với UBND tỉnh biện pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.

Trong công tác GPMB phải thực hiện theo nguyên tắc đúng ngay từ đầu; trong xử lý phải cương quyết, nhất quán, dám chịu trách nhiệm khi giải quyết những vấn đề có khó khăn, vướng mắc vì lợi ích chung; quá trình thực hiện phải đảm bảo công khai, minh bạch, luôn đề cao trách nhiệm giải trình. Nếu có nội dung chưa được thực hiện đúng thì cần phải điều chỉnh, sửa đổi ngay, không được để sự việc diễn biến phức tạp thêm.

Đối với tất cả các dự án GPMB đều phải được lập kế hoạch chi tiết thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ và phải có biện pháp tổ chức thực hiện theo đúng kế hoạch đã phê duyệt. Đây là nội dung rất quan trọng của công tác GPMB, vì vậy khi lập kế hoạch phải có đánh giá quy mô, tính chất và tính khả thi, không được lập chiếu lệ dẫn đến không thực hiện được theo kế hoạch, làm phát sinh các vấn đề pháp lý về sau như việc thời gian GPMB kéo dài phải phê duyệt lại giá bồi thường hoặc gây so sánh dẫn đến kiến nghị trong nhân dân...

Cùng với đó, để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người dân, nhà đầu tư và Nhà nước, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị- xã hội thị xã đã tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho nhân dân, giúp người dân hiểu rõ quyền, nghĩa vụ của mình, chấp hành công tác GPMB, ủng hộ sự phát triển chung của thị xã, thực hiện công tác giám sát việc thực hiện GPMB và các chủ trương, chính sách hỗ trợ công tác GPMB.

Thường trực Thị ủy, UBND thị xã đã tăng cường tổ chức các hội nghị đối thoại để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân, đảm bảo quyền lợi cho các hộ gia đình được đền bù, giải tỏa; kịp thời giải quyết những đề nghị chính đáng, phù hợp của nhân dân. Chỉ đạo Ban bồi thường GPMB thị xã phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư, các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ, tổ chức thống kê, lập phương án bồi thường, phương án tái định cư kịp thời, đầy đủ, chính xác, công khai, minh bạch, đúng quy trình, quy định. Kiên quyết xử lý đối với các trường hợp cố tình vi phạm, những đối tượng xúi giục, kích động nhân dân làm trái chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kịp thời khen thưởng, động viên những tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác GPMB.

Để công tác GPMB đạt hiệu quả, tránh tình trạng khiếu kiện, thị xã cũng chuẩn bị đầy đủ quỹ đất tái định cư để bồi thường bằng đất ở đối với trường hợp đủ điều kiện theo đúng quy định trước khi tổ chức thu hồi đất. Đối với các dự án còn tồn đọng chưa GPMB xong, có kế hoạch, biện pháp cụ thể thực hiện theo thẩm quyền. Đặc biệt, bố trí cán bộ làm nhiệm vụ này có năng lực, kinh nghiệm thực tiễn, có phẩm chất đạo đức tốt, đồng thời có biện pháp kiểm tra, giám sát thường xuyên để có chế độ khen thưởng, biểu dương, xử lý kịp thời.

Với sự quyết liệt chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Thị ủy, UBND thị xã, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, các đơn vị, địa phương trên địa bàn, công tác GPMB của thị xã Phú Thọ đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Nhiều dự án trọng điểm với phạm vi, diện tích thu hồi lớn, ảnh hưởng đến hàng nghìn hộ dân, thu hồi cả đất ở và đất sản xuất nhưng vẫn tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân và đảm bảo tiến độ đề ra, để lại những kinh nghiệm hay, bài học quý trong công tác bồi thường, GPMB.